Καρκινος δερματος

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΒΑΣΙΚΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ

Πρόκειται για τη συνηθέστερη και λιγότερο απειλητική μορφή καρκίνου του δέρματος που εμφανίζεται στο 75-80% των περιπτώσεων και αναπτύσσεται από τα βασικά κύτταρα που βρίσκονται στα βαθύτερα στρώματα της επιδερμίδας.

Μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στο σώμα αλλά κυρίως στις περιοχές που εκτίθενται σε υπεριώδη ακτινοβολία, όπως το πρόσωπο, το κεφάλι, ο λαιμός και τα αυτιά.

ΑΙΤΙΑ ΒΑΣΙΚΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΟΣ

• Συνεχής έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία
• Εμφάνιση σε ανοιχτή πληγή που δεν επουλώνεται
• Έκθεση σε ραδιενέργεια
• Επαφή με το στοιχείο αρσενικό
• Μετά από επιπλοκές σε εγκαύματα, ουλές, μολύνσεις

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΒΑΣΙΚΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΟΣ

Τα βασικοκυτταρικό καρκίνωμα εμφανίζεται με ποικίλες μορφές, ωστόσο οι περισσότεροι άνθρωποι μπορεί να το αντιληφθούν ως ένα σημείο ξηρού δέρματος, το οποίο αιμορραγεί χωρίς να επουλώνεται πλήρως ή ως ένα οζίδιο στο δέρμα. Κάποια βασικοκυτταρικά καρκινώματα είναι επιφανειακά και μοιάζουν σαν μια ερυθρή επίπεδη πλάκα, ενώ άλλα έχουν τη μορφή ουλής ή ελιάς.

Τα περισσότερα βασικοκυτταρικά καρκινώματα δεν προκαλούν πόνο αλλά κάποια από αυτά μπορεί ενδεχομένως να προκαλέσουν κνησμό ή αιμορραγία.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΚΑΝΘΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ

Είναι ο δεύτερος πιο συνηθισμένος τύπος καρκίνου του δέρματος που δημιουργείται από τα λεγόμενα ακανθοκύτταρα, από τα οποία αποτελείται το μεγαλύτερο μέρος της επιδερμίδας.

Μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε στο σώμα ακόμα και στους βλεννογόνους του στόματος ή στα γεννητικά όργανα αλλά κυρίως παρατηρείται σε περιοχές που εκτίθενται στον ήλιο, όπως το πρόσωπο, το πτερύγιο του αυτιού, τα χείλη, το φαλακρό κρανίο, το λαιμό, τα χέρια και τα πόδια.

ΑΙΤΙΑ ΑΚΑΝΘΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΟΣ

• Συνεχής έκθεση σε ηλιακή ακτινοβολία
• Συχνή χρήση μεθόδων τεχνητού μαυρίσματος
• Εμφάνιση σε τυχόν τραυματισμούς στο δέρμα
• Εμφάνιση σε εγκαύματα, ουλές, έλκη, πληγές
• Επαφή με το στοιχείο αρσενικό και άλλα χημικά

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΑΚΑΝΘΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΤΟΣ

Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα έχει τη μορφή μιας τραχείας, ερυθρής δερματικής βλάβης που σε κάποιες περιπτώσεις εμφανίζει αιμορραγίες.

Συχνά εμφανίζεται ως μια ανοιχτή, ρυπαρή πληγή με επηρμένα όρια και εφελκίδες.

Παράλληλα, υπάρχουν και κάποιες προκαρκινικές βλάβες που σχετίζονται με την ανάπτυξη του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος. Αυτές είναι:

• Ακτινικές (ηλιακές) υπερκερατώσεις: τραχείς και λεπιδώδεις βλάβες που εμφανίζονται ύστερα από ηλιακή έκθεση
• Ακτινική χειλίτιδα: μορφή ακτινικής υπερκεράτωσης που προκαλεί ξηρότητα και σκασίματα στο κάτω χείλος
• Λευκοπλακία: λευκές κηλίδες στους βλεννογόνους του στόματος (π.χ. στόμα, μάγουλα)
• Νόσος BOWEN: ερυθρή, λεπιδώδης πλάκα που μοιάζει με έκζεμα ή ψωρίαση

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΕΛΑΝΩΜΑ

Πρόκειται για την πιο σοβαρή μορφή καρκίνου του δέρματος που αναπτύσσεται από τα μελανινοκύτταρα (ή μελανοκύτταρα), τα κύτταρα δηλαδή που παράγουν τη μελανίνη και είναι υπεύθυνα για το χρώμα της επιδερμίδας.

Αν και είναι πιο σπάνια μορφή καρκίνου του δέρματος, είναι πιο επικίνδυνο λόγω της ικανότητας του να παρουσιάζει ταχείες μεταστάσεις σε άλλα όργανα αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως.

ΑΙΤΙΑ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ

• Οικογενειακό ιστορικό – κληρονομικότητα
• Εκτεταμένη έκθεση στον ήλιο
• Ιστορικό ηλιακών εγκαυμάτων
• Αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα
• Ύπαρξη αυξημένου αριθμού σπίλων (ελιές) στο δέρμα
• Ανοιχτόχρωμες επιδερμίδες
• Μέθοδοι τεχνητού μαυρίσματος (solarium)
• Ατομικό ιστορικό μελανώματος

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΜΕΛΑΝΩΜΑΤΟΣ

Το μελάνωμα εκδηλώνεται είτε με την εμφάνιση νέων σπίλων, είτε σχηματίζεται σε ήδη υπάρχοντες. Όταν παρατηρούνται αλλαγές στη διάμετρο, τα όρια, το χρώμα και τη συμμετρία των σπίλων, τότε η περαιτέρω εξέταση είναι επιτακτική.

Ένας από τους πιο γνωστούς τρόπους ανίχνευσης του μελανώματος σε αρχικά στάδια είναι η «Αλφαβήτα του μελανώματος», όπου τα πρώτα γράμματα της αγγλικής αλφαβήτας αντιστοιχούν σε:

• Asymmetry: ασυμμετρία – το μελάνωμα εμφανίζεται με ασύμμετρο σχήμα
• Border: όρια – ασαφή με ανωμαλίες
• Color: χρώμα – διχρωμίες, τριχρωμίες, κ.λπ.
• Diameter: διάμετρος – αύξηση μεγέθους
• Evolving: εξέλιξη – αν ο σπίλος μεγαλώνει, αλλάζει χρώμα ή αρχίζει να ματώνει