ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΚΖΕΜΑ
Το έκζεμα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης δερματική πάθηση, συχνή σε παιδιά, αλλά μπορεί να εμφανιστεί και στους ενήλικες σε οποιαδήποτε ηλικία.
Μπορεί να προσβάλλει οποιοδήποτε σημείο του σώματος, ακόμα και το πρόσωπο, αλλά συνήθως επηρεάζει τις πτυχώσεις των αρθρώσεων σε γόνατα και αγκώνες, τους καρπούς, το λαιμό και τα άκρα.
Εκδηλώνεται με ερυθρότητα, ξηροδερμία, κνησμό, οίδημα και ρωγμές στο δέρμα.
ΑΙΤΙΑ ΕΚΖΕΜΑΤΟΣ
Το έκζεμα είναι μια περίπλοκη πάθηση που μπορεί να επηρεαστεί τόσο από γενετικούς, όσο και από περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες περιλαμβάνουν:
• Επαφή με σαπούνια & απορρυπαντικά
• Επαφή με καθαριστικά & άλλες χημικές ουσίες
• Έκθεση σε αλλεργιογόνα, όπως σκόνη, γύρη, τρίχες ζώων, καπνός, Parabens και άλλα χημικά
• Μόλυνση από ιούς & βακτήρια
• Διατροφή
• Ακραίες κλιματικές αλλαγές
• Αυξημένο στρες
Όσον αφορά τους γενετικούς παράγοντες, το έκζεμα θεωρείται ότι συνδέεται με την κληρονομικότητα, αφού αν ένας ή και οι δύο γονείς πάσχουν από έκζεμα, κατά πάσα πιθανότητα θα το εμφανίσουν και τα παιδιά.
Προσβάλλει με την ίδια συχνότητα άντρες και γυναίκες και εμφανίζεται συνήθως συχνότερα σε όσους έχουν δέρμα ευαίσθητο σε μολύνσεις ή νοσήματα όπως το άσθμα και η αλλεργική ρινίτιδα.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΚΖΕΜΑΤΟΣ
• Κνησμός
• Ερυθρότητα
• Ξηροδερμία
• Φουσκάλες με υγρό
• Πάχυνση του δέρματος (λειχηνοποίηση)
• Δυσχρωμία του νοσούντος δέρματος σε σχέση με το υγιές (πιο σκούρες ή πιο ανοιχτές αποχρώσεις)
• Ρωγμές
• Εκδορές που μπορεί να αιμορραγούν
• Οίδημα
ΜΟΡΦΕΣ ΕΚΖΕΜΑΤΟΣ
Ανάλογα με τους παράγοντες που οδηγούν στην εμφάνιση της πάθησης, το έκζεμα διακρίνεται σε εξωγενές και ενδογενές με κάθε μία από τις κατηγορίες να περιλαμβάνει και ορισμένες υποκατηγορίες. Πιο αναλυτικά:
ΕΞΩΓΕΝΕΣ ΕΚΖΕΜΑ:
Η φλεγμονή προκαλείται από την επαφή με κάποια αλλεργιογόνα ή ερεθιστική ουσία:
• Αλλεργικό έκζεμα: προκαλείται λόγω της αλλεργικής αντίδρασης σε φυσικές ή χημικές ουσίες, τις οποίες το σώμα δεν αναγνωρίζει.
• Ερεθιστικό έκζεμα (ερεθιστική δερματίτιδα): προκαλείται μετά από ερεθισμό του δέρματος από σωματικά υγρά, απορρυπαντικά, βαριά χημικά, τριβή.
ΕΝΔΟΓΕΝΕΣ ΕΚΖΕΜΑ:
• Ατοπική δερματίτιδα (ατοπικό έκζεμα): συνδέεται με κληρονομικούς παράγοντες. Εμφανίζεται κυρίως σε βρέφη και παιδιά και προκαλεί έντονη ξηροδερμία και κνησμό.
• Νομισματοειδές (δισκοειδές) έκζεμα: έχει κυκλικό σχήμα με φουσκάλες ή βλατίδες. Εμφανίζεται στον κορμό και τις κνήμες και προκαλεί έντονο κνησμό.
• Σμηγματορροϊκό έκζεμα: εμφανίζεται σε σημεία με πιο αυξημένη λιπαρότητα, όπως ο θώρακας, το τριχωτό της κεφαλής, στην περιοχή γύρω από τη μύτη, στο μούσι, τα αυτιά και τα φρύδια. Προκαλεί απολέπιση και ερυθρότητα.
• Δυσιδρωσικό έκζεμα: εμφανίζεται στις παλάμες και τα πέλματα και προκαλεί φυσαλίδες, απολέπιση και αίσθημα κνησμού.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΕΚΖΕΜΑΤΟΣ
Το έκζεμα δεν μπορεί να θεραπευτεί πλήρως, υπάρχουν βέβαια αρκετοί τρόποι που συμβάλλουν στον καλύτερο έλεγχο και διαχείριση του.
Τοπική Θεραπεία:
• Εφαρμογή φαρμακευτικών ενυδατικών και μαλακτικών κρεμών
• Χρήση ειδικού σαπουνιού για δέρματα με έκζεμα ( υποκατάστατο καθαριστικού σαπουνιού)
• Κρέμες & αλοιφές με τοπικά κορτικοστεροειδή (κορτιζονούχες)
• Αντιβιοτικά
• Τοπικοί αναστολείς καλσινευρίνης
• Βαμβακεροί/ μεταξωτοί επίδεσμοι πάνω από τις κρέμες
Φωτοθεραπεία:
• Θεραπείες υπεριώδους φωτός
Θεραπείες Ενέσιμες / Από του στόματος:
• Αντιισταμινικά
• Κορτικοστεροειδή
• Αζαθειοπρίνη
• Κυκλοσπορίνη
• Μεθοτρεξάτη
• Μυκοφαινολάτη μοφετίλ ( mycophenolate mofetil)
• Dipilumab
ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ
• Συχνή ενυδάτωση δέρματος, τουλάχιστον 2-3 φορές την ημέρα
• Πλύσεις με ειδικό καθαριστικό (υποκατάστατο σαπουνιού) και αποφυγή προϊόντων, όπως αφρόλουτρα και απορρυπαντικά
• Χρήση γαντιών χωρίς πλαστικό ή πούδρα κατά τη διάρκεια εργασιών στο σπίτι ώστε τα χέρια σας να μην έρθουν σε επαφή με ερεθιστικούς παράγοντες
• Προτιμήστε βαμβακερά και μεταξωτά ρούχα – αποφύγετε τα μάλλινα
• Περιορίστε όσο είναι δυνατόν το ξύσιμο
• Δροσερή θερμοκρασία – η υπερβολική ζέστη εντείνει τον κνησμό
Η ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΙΑΤΡΟΥ
Η ιατρός Μαρία Τσικελούδη με βάση τα συμπτώματα, τη διάρκεια αλλά και την κλινική εικόνα της πάθησης, προτείνει και την αντίστοιχη θεραπευτική λύση για τον κάθε ασθενή.